اعتیاد به الکل (الکلیسم) چیست؟ |علائم اعتیاد الکل + درمان Alcoholism
اعتیاد به الکل: علت، علائم و عوارض
اعتیاد به الکل چیست؟
اعتیاد به الکل یا همان الکلیسم، یک نوع بیماری است که امکان دارد در هر فردی رخ دهد و منظور از آن وابستگی شدید به الکل است، به گونهای فرد بدون الکل نتواند زندگی کند. مهم است بدانیم که اعتیاد به الکل یک بیماری واقعی بوده که باعث تغییراتی در مغز و شیمی عصبی میشود، به طوریکه فرد مبتلا به آن ممکن است قادر به کنترل رفتارهای خود نباشد.
اعتیاد به الکل چگونه بروز میکند؟
اعتیاد به الکل به تدریج و در طول زمان رخ میدهد. ابتدا ممکن است فرد مصرف الکل را به صورت تفریحی یا برای مقابله با استرس و مشکلات زندگی شروع کند. اما با گذشت زمان و مصرف مداوم، بدن به الکل عادت میکند و نیاز به مصرف بیشتر الکل، برای ایجاد همان اثرات قبلی خواهد داشت که به آن اصطلاحا “تحمل” گفته میشود. با ادامه این روند و مصرف بیشتر الکل وابستگی جسمی و روانی بوجود میآید و با ادامه این فرایند اعتیاد به الکل رخ میدهد.
در برخی افراد، عوامل ژنتیکی و روانی مانند افسردگی یا اضطراب، ریسک ابتلای اعتیاد به الکل را افزایش میدهند. علاوه بر این، فشارهای اجتماعی، محیطهای خانوادگی و شغلی نیز به تشدید مصرف الکل و تبدیل آن به یک عادت مضر کمک میکنند. با گذشت زمان، فرد ممکن است قادر به کنترل مصرف خود نباشد و درگیر وابستگی به الکل شود، که این وابستگی منجر به مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی قابل توجهی گردد.
چه کسی الکلی است؟
فارغ از اینکه این اعتیاد چگونه بروز میکند، معمولاً کسی که به شدت به مصرف الکل وابسته است و نمیتواند برای مدت طولانی بدون آن بماند، دچار اعتیاد به الکل شده است و به او الکلی میگوییم.
مراحل مختلف اعتیاد به الکل
چه کسانی بیشتر در معرض اعتیاد به الکل هستند؟
افرادی که تحت تاثیر عواملی مانند محیط خانوادگی سمی، ژنتیک، روانشناسی و…قرار میگیرند، بیشتر در معرض اعتیاد الکل قرار دارند. در جدول زیر علت اعتیاد به الکل را بررسی میکنیم تا بدانید چرا افراد دچار الکلیسم میشوند:
عوامل خطر اعتیاد به الکل | توضیحات |
ژنتیک | وجود سابقه خانوادگی اعتیاد به الکل یا دیگر اعتیادها خطر بروز اعتیاد به الکل را افزایش دهد. |
روانشناختی | شرایطی مانند اضطراب، افسردگی، یا استرس مزمن ممکن است فرد را به استفاده از الکل برای مقابله با احساسات منفی سوق دهد. |
رفتاری | افرادی که از دوران نوجوانی یا جوانی شروع به نوشیدن الکل میکنند یا در محیطهایی قرار دارند که مصرف الکل رایج است، بیشتر در معرض خطر هستند. |
جنسیت | مردان به طور کلی بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به اعتیاد به الکل هستند، اگرچه خطرات مصرف الکل در زنان تأثیرات جسمی و روانی شدیدتر است. |
نژاد و قومیت | برخی مطالعات نشان دادهاند که بعضی گروههای نژادی ممکن است به دلایل ژنتیکی یا فرهنگی بیشتر یا کمتر در معرض خطر باشند. |
وضعیت اقتصادی-اجتماعی | شرایط اقتصادی نامساعد یا زندگی در محیطهایی با سطح بالای استرس و دسترسی آسان به الکل ممکن است خطر اعتیاد الکل را افزایش دهد. |
محیط خانوادگی و اجتماعی | زندگی در خانوادهای که مصرف الکل در آن عادی است یا دوستانی که به شدت مشروب مینوشند، میتواند رفتار فرد را تحت تأثیر قرار دهد. |
عوامل فرهنگی | در جوامعی که مصرف الکل به عنوان بخشی از فرهنگ پذیرفته شده است، احتمال اعتیاد بیشتر میشود. |
قرار گرفتن در معرض استرس | استرس ناشی از کار، روابط یا دیگر عوامل زندگی ممکن است باعث روی آوردن فرد به الکل شود. |
این عوامل ممکن است به صورت فردی یا در ترکیب با هم خطر اعتیاد به الکل را افزایش دهند. اما چرا میگویند که الکلسیم خطرناک است؟ بخش بعدی را بخوانید تا متوجه شوید.
آیا الکلیسم خطرناک است؟
اعتیاد به الکل میتواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود بنابراین میتوان گفت که بله! الکلیسم خطرناک است. این مشکلات ممکن است شامل بیماریهای قلبی و کبدی بوده که هر دو میتوانند کشنده باشند. علاوه بر این، الکلیسم باعث بروز مشکلات زیر میشود:
- زخم معده
- مشکلات مربوط به دیابت
- مشکلات جنسی
- نقایص مادرزادی
- از دست دادن تراکم استخوانی
- مشکلات بینایی
- افزایش خطر ابتلا به سرطان
- ضعف عملکرد سیستم ایمنی
فرد معتاد به الکل علاوه بر خود، ممکن است دیگران را نیز در معرض خطر قرار دهد. طبق گزارش مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، رانندگی در حالت مستی بهطور متوسط روزانه 28 نفر را در ایالات متحده به کام مرگ میبرد. نوشیدن الکل همچنین با افزایش وقوع خودکشی و قتل نیز مرتبط است.
این مشکلات، دلایلی هستند که نشان میدهند درمان اعتیاد به الکل در مراحل اولیه اهمیت زیادی دارد. تقریباً تمام خطرات مرتبط با اعتیاد به الکل قابل پیشگیری یا درمان هستند، اگر بهموقع درمان شوند و فرد به بهبودی طولانیمدت دست یابد.
عوارض اعتیاد به الکل
عوارض اعتیاد به الکل بر جسم و روان فرد اثر گذاشته و تبعات اجتماعی نیز به همراه دارد:
عوارض فیزیکی اعتیاد به الکل
- آسیب به کبد (مانند سیروز کبدی یا کبد چرب)
- افزایش خطر بیماریهای قلبی و عروقی
- مشکلات گوارشی مانند زخم معده و پانکراتیت
- ضعف سیستم ایمنی و افزایش حساسیت به عفونتها
- آسیب به مغز و سیستم عصبی، مانند مشکلات حافظه و اختلالات شناختی
عوارض روانی اعتیاد به الکل
- افزایش خطر ابتلا به افسردگی، اضطراب، و سایر اختلالات روانی
- اختلال در توانایی تصمیمگیری و کنترل رفتار
- احتمال بروز رفتارهای پرخطر یا خشونتآمیز
عوارض اجتماعی اعتیاد به الکل
- تخریب روابط خانوادگی و دوستانه
- مشکلات شغلی و کاهش بهرهوری در کار
- مسائل مالی ناشی از هزینههای مداوم برای خرید الکل
- درگیریهای قانونی مانند رانندگی در حالت مستی.
خطرات فوری
- احتمال مسمومیت الکلی که میتواند منجر به مرگ شود
- افزایش خطر حوادث و آسیبها، مانند تصادفات رانندگی یا سقوط
بنابراین، الکلیسم نهتنها برای خود فرد، بلکه برای اطرافیان و جامعه نیز یک تهدید جدی محسوب میشود. حالا دیگر باید بدانید که چرا درمان اعتیاد الکل از اهمیت زیادی برخوردار است.
مقایسه عوارض اعتیاد به الکل در مردان و زنان
عارضه | مردان | زنان |
آسیب به کبد | بیشتر | |
بیماریهای قلبی | بیشتر | |
مشکلات روانی (افسردگی، اضطراب) | بیشتر | |
مشکلات حافظه و شناختی | بیشتر | |
خطر مسمومیت الکلی | بیشتر | |
حوادث و آسیبها | بیشتر | |
بروز سرطان (کبد، سینه) | بیشتر | بیشتر |
تأثیرات هورمونی | بیشتر |
در مجموع، زنان نسبت به مردان ممکن است تأثیرات جسمی و روانی شدیدتری از الکلیسم تجربه کنند، خصوصاً در زمینه آسیبهای کبدی، مشکلات هورمونی و مسائل روانی. در حالی که مردان بیشتر در معرض بیماریهای قلبی و حوادث ناشی از مصرف الکل قرار دارند.
به منظور مشاوره ترک الکل میتوانید با متخصصین ونک کلینیک تماس(02152402) بگیرید
علائم اعتیاد به الکل
اعتیاد به الکل ممکن است دشوار باشد که تشخیص داده شود. برخلاف کوکائین یا هروئین، الکل در بسیاری از فرهنگها بهطور گستردهای در دسترس و پذیرفته شده است. اغلب در موقعیتهای اجتماعی مرکز توجه بوده و با جشنها و لذتبردن ارتباط نزدیکی دارد.
نوشیدن برای بسیاری از مردم بخشی از زندگی است. وقتی که نوشیدن در جامعه رایج است، تشخیص تفاوت بین کسی که گاهی اوقات نوشیدنی مینوشد و کسی که مشکل واقعی دارد، سخت میشود. پس چگونه میتوان تشخیص داد که فردی الکل مصرف کرده است و به آن وابستگی دارد؟! علائم زیر را بخوانید.
برخی از علائم رفتاری اعتیاد به الکل عبارتند از:
- افزایش مقدار یا دفعات مصرف
- تحمل بالا نسبت به الکل
- نوشیدن در زمانهای نامناسب، مانند اولین چیزی که صبح مینوشند یا در مکانهایی مثل کلیسا یا محل کار
- تمایل به بودن در مکانهایی که الکل در آنجا وجود دارد و اجتناب از موقعیتهایی که در آن الکل وجود ندارد
- تغییرات در روابط دوستی؛ کسی که به الکل اعتیاد دارد ممکن است دوستانی را انتخاب کند که آنها هم بهشدت الکل مصرف میکنند
- اجتناب از تماس با عزیزان
- پنهان کردن الکل یا پنهانی نوشیدن
- وابستگی به الکل برای عملکرد در زندگی روزمره
- افزایش خستگی، افسردگی یا مشکلات عاطفی دیگر
- مشکلات قانونی یا شغلی مانند دستگیری یا از دست دادن شغل
از آنجایی که اعتیاد به طور معمول با گذشت زمان بدتر میشود، شناسایی زودهنگام علائم هشداردهنده اهمیت دارد. اگر زود شناسایی و درمان شود، فردی که به الکل اعتیاد دارد ممکن است قادر به جلوگیری از پیامدهای جدی بیماری باشد.
چگونه به خود یا کسانی که گرفتار اعتیاد به الکل شدهاند کمک کنید؟!
اگر نگران هستید فردی که میشناسید به الکل اعتیاد داشته باشد، بهتر است با او بهطور حمایتی برخورد کنید. از شرمنده کردن یا احساس گناه ایجاد کردن پرهیز کنید و با یک روانشناس ترک الکل برای مسیر کردن مسیر درمان تماس بگیرید. زیرا در غیراینصورت ممکن است او را از خود دور کنید و مقاومت او در برابر کمک شما بیشتر شود.
علائم ظاهری اعتیاد به الکل (چهره افراد الکلی)
چهره افراد مبتلای اعتیاد به الکل ممکن است تغییراتی را نشان دهد که به دلیل اثرات مصرف مداوم الکل بر بدن و سلامت فرد است. این تغییرات به مرور زمان و با مصرف مزمن الکل ایجاد میشوند و میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- پف و ورم صورت (به ویژه در ناحیه چشمها و گونهها)
- قرمزی پوست و رگهای نمایان (موجب گشاد شدن رگهای خونی و قرمزی پوست صورت شود، بهویژه در ناحیه بینی و گونهها)
- پیری زودرس( الکل میتواند باعث کاهش سطح ویتامینها و مواد مغذی ضروری برای پوست شود، که منجر به چین و چروک، خشکی پوست و کاهش کشش آن میشود)
- چشمان گودرفته و خسته (اعتیاد به الکل ممکن است باعث خوابآلودگی یا بیخوابی شود، که در نتیجه آن چشمها ممکن است گودرفته و فرد چهرهای خسته داشته باشد.)
- پوست رنگپریده یا زرد (در مراحل پیشرفتهتر اعتیاد به الکل، آسیب به کبد میتواند باعث زرد شدن پوست (یرقان) یا رنگپریدگی عمومی صورت شود.)
- زخمها و جوشها( مشکلات پوستی از جمله جوشها و زخمها ممکن است به دلیل کمبود تغذیه و کاهش توانایی سیستم ایمنی در افراد مبتلا به اعتیاد به الکل مشاهده شود)
- آسیب به دندانها و لثهها (مصرف طولانیمدت الکل میتواند منجر به خشکی دهان، بیماریهای لثه و آسیب به دندانها شود که در نهایت چهره فرد را تحت تأثیر قرار میدهد.)
این تغییرات ممکن است در طول زمان جمع گشته و باعث تغییرات قابلتوجهی در ظاهر فرد شوند. در بسیاری از موارد، بهبود این تغییرات با درمان و کاهش مصرف الکل امکانپذیر است.
مقایسه علائم اعتیاد به الکل در مردان و زنان
نوع علائم | علائم اعتیاد به الکل در مردان | علائم اعتیاد به الکل در زنان |
مصرف زیاد | بیشتر | |
آسیب به روابط اجتماعی | بیشتر | |
تمایل به پنهان کاری | بیشتر | |
حساسیت به اثرات الکل | سریع تر رخ میدهد | |
مشکلات روانی | بیشتر | |
آسیب های جسمی | بیشتر |
بهطور کلی، علائم وابستگی به الکل در هر دو جنس مشابه است، اما در زنان به دلیل تفاوتهای هورمونی و فیزیولوژیکی، ممکن است اثرات جسمی و روانی بهطور متفاوت و سریعتر نمایان شود.
گزینه های درمان اعتیاد به الکل
درمان اعتیاد به الکل میتواند پیچیده و چالشبرانگیز باشد. برای موفقیت درمان، فرد مبتلا باید خودش بخواهد که از مصرف الکل دست بردارد. اگر فرد آماده ترک نباشد، نمیتوان او را مجبور به این کار کرد. موفقیت درمان به اراده و تمایل فرد برای بهبودی بستگی دارد.
روند بهبودی اعتیاد به الکل یک تعهد مادامالعمر است. هیچ راهحل سریع و آسانی وجود ندارد و این فرآیند نیازمند مراقبت روزانه است. به همین دلیل، بسیاری معتقدند که اعتیاد به الکل هرگز بهطور کامل “درمان” نمیشود! در واقع منظور اینست که شما برای درمان اعتیاد الکل نیازمند اراده بسیار قوی هستید. بنابراین دریافت کمک حرفهای را فراموش نکنید. گزینه های درمان اعتیاد به الکل شامل موارد زیر است:
- بازتوانی (Rehab)
یکی از گزینههای رایج برای شروع درمان، شرکت دریافت خدمات درمانی یا بستری است. برنامههای بستری ممکن است از 30 روز تا یک سال طول بکشد و به فرد کمک میکنند تا علائم ترک و چالشهای روحی و روانی را مدیریت کند. درمان سرپایی نیز حمایت لازم را ارائه میدهد، اما به فرد اجازه میدهد که در خانه بماند.
- گروه های حمایتی
فارغ از نوع سیستم حمایتی، شرکت در حداقل یک گروه حمایتی برای ترک الکل مفید است. این جوامع پاک، به فرد کمک میکنند تا با چالشهای روزمره ترک اعتیاد الکل کنار بیاید، تجربیات مشابه را به اشتراک بگذارد و دوستیهای سالم جدیدی برقرار کند. این جوامع همچنین فرد را مسئولیتپذیر میکنند و در صورت بازگشت به مصرف، مکانی امن برای حمایت فراهم میکنند.
روشهای ترک اعتیاد به الکل (روشهای درمان الکلیسم)
راههای ترک اعتیاد الکل، عبارت است از:
- داروی ترک اعتیاد به الکل: پزشک ممکن است داروهایی برای مشکلات خاص تجویز کند، مانند داروهای ضدافسردگی برای کسی که از الکل برای تسکین افسردگی استفاده میکرده است.
- مشاوره و رواندرمان: مشاوره میتواند به فرد کمک کند تا استرس دوران بهبودی را مدیریت کند و مهارتهای لازم برای جلوگیری از بازگشت به مصرف را بیاموزد.
- تغییرات تغذیهای: یک رژیم غذایی سالم میتواند آسیبهای ناشی از مصرف طولانیمدت الکل مانند اضافهوزن یا کاهش وزن را جبران کند.
- برنامه درمانی شخصیسازیشده: درمان اعتیاد به الکل معمولاً به ترکیبی از روشهای مختلف نیاز دارد. مهم است که هر فرد برنامهای را دنبال کند که از پاکی و سلامت بلندمدت او حمایت کند. به عنوان مثال، برای فردی که افسردگی دارد، تمرکز بر رواندرمانی ممکن است مؤثرتر باشد، یا برای کسی که علائم شدید ترک دارد، درمان بستری اولویت خواهد داشت.
در حقیقت درمان اعتیاد الکل، نیازمند ترکیبی از رویکردهای مذکور است.
قصد درمان اعتیاد الکل دارید؟ با ونک کلینیک تماس بگیرید
اگر ار اعتیاد الکل خسته شدهاید و خواهان درمان خود هستید، میتوانید با بهترین مرکز ترک الکل در تهران تماس گرفته و درمان خود آغاز کنید. مراحل ترک اعتیاد به الکل در “کلینیک روانپزشکی و ترک اعتیاد ونک” بصورت زیر است:
- مشاوره بستری
- انجام آزمایشات جسمی و روانی(مشاوره و انجام QEEG) به منظور بررسی شرایط کلی بیمار
- تنظیم برنامه درمانی منحصربفرد برای هر بیمار
- انجام سم زدایی الکل از بدن
- استفاده از داروی ترک الکل
- کاشت ایمپلنت دی سولفیرام یا نالتروکسان
- انجام RTMS یا ECT در صورت لزوم
- روان درمانی
- مراقبت بعد از ترک الکل
علاوه بر این، ونک کلینیک با ارائه امکانات رفاهی از قبیل اتاقهای VIP و مستر، امکانات اختصاصی، نت پرسرعت، فضایی برای کاردرمانی،مشاوره تغذیه و…کاری میکند تا در محیطی آرامشبخش، تنها روی درمان اعتیاد به الکل خود تمرکز کنید. بنابراین اگر خواستار برخورداری از درمان همیشگی ترک الکل هستید، همین امروز اولین گام را بردارید و با مشاورین ونک کلینیک تماس(02152402) بگیرید.
منبع: healthline
سوالات متداول
آیا اعتیاد به الکل خطرناک است؟
بله، اعتیاد به الکل میتواند منجر به مشکلات جسمی و روانی جدی مانند بیماریهای کبدی، بیماریهای قلبی، افسردگی و اضطراب شود. همچنین خطرات اجتماعی و قانونی نیز وجود دارد.
علت اعتیاد به الکل چیست؟
اعتیاد به الکل میتواند به دلایل مختلفی مانند عوامل ژنتیکی، مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی، فشارهای اجتماعی، و محیط خانوادگی یا شغلی رخ دهد. همچنین، استفاده از الکل برای فرار از استرس یا مشکلات روزمره نیز امکان دارد که به وابستگی منجر شود.
عوارض اعتیاد به الکل برای سلامت جسمی چیست؟
اعتیاد به الکل، منجر به مشکلات جدی جسمی از جمله بیماریهای قلبی، کبدی (مانند سیروز)، ضعف سیستم ایمنی، مشکلات گوارشی و افزایش خطر ابتلا به انواع سرطان میشود. همچنین، مصرف طولانیمدت الکل میتواند باعث پوکی استخوان، مشکلات بینایی و آسیب به سیستم عصبی شود.
عوارض اعتیاد به الکل در مردان بیشتر است یا زنان؟
عوارض اعتیاد به الکل میتواند هم در مردان و هم در زنان شدید باشد، اما زنان به دلیل تفاوتهای زیستی، سریعتر و با مصرف کمتری نسبت به مردان دچار عوارض جسمی و روانی میشوند. با این حال، مردان به دلیل مصرف بیشتر، معمولاً با مشکلات اجتماعی و قانونی بیشتری مواجه هستند.
عوارض روانی اعتیاد به الکل چیست؟
اعتیاد به الکل میتواند عوارض روانی متعددی مانند افسردگی، اضطراب، کاهش تمرکز، تحریکپذیری و اختلال در حافظه ایجاد کند. همچنین، مصرف طولانیمدت ممکن است منجر به اختلالات جدیتری مانند روانپریشی و وابستگی عاطفی به الکل شود.
چگونه میتوانم تشخیص دهم که به الکل اعتیاد دارم؟
اگر احساس میکنید که نمیتوانید مصرف الکل خود را کنترل کنید، برای انجام کارهای روزمره نیاز به الکل دارید، یا برای مدت طولانیتری به نوشیدن ادامه میدهید، ممکن است به الکل اعتیاد داشته باشید.
آیا درمان اعتیاد به الکل ممکن است؟
بله، درمان اعتیاد به الکل ممکن است. با درمانهای مختلف مانند بازتوانی، گروههای حمایتی، درمان دارویی و مشاوره، بسیاری از افراد موفق به ترک الکل و بهبودی میشوند.
چه مدت طول میکشد تا از اعتیاد به الکل بهبود پیدا کنم؟
بهبودی از اعتیاد به الکل یک فرآیند طولانیمدت است و ممکن است سالها طول بکشد. موفقیت بستگی به تمایل فرد به تغییر، حمایت اجتماعی و درمانهای مناسب دارد.
آیا بازگشت به مصرف الکل پس از ترک عادی است؟
بله، بازگشت به مصرف (relapse) ممکن است در روند بهبودی رخ دهد، اما این به معنای شکست نیست. مهم این است که فرد دوباره به درمان ادامه دهد و مسیر بهبودی را از سر بگیرد.