یوگا چیست؟ 25 تا از فواید یوگا برای ذهن و جسم

وقتی اسم یوگا را می‌شنویم، معمولاً یک تصویر از فردی که دو زانو نشسته و چشمانش بسته است، در ذهن‌مان نقش می‌بندد. تصویر مذکور شاید اولین چیزی باشد که از یوگا به ذهن می‌آید، اما این تصور ابتدایی شما از یوگاست. پس واقعا یوگا چیست؟ چرا یوگا امروزه تا این حد محبوب شده است؟ آیا یوگا برای بدن مفید است؟ حقیقت اینست که فواید یوگا چیزی فراتر از آنچه که تصور می‌کنیم، است.

این ورزش که قدمتی هزاران ساله دارد، تنها به یک حالت ثابت یا تمرکز ذهن محدود نمی‌شود. یوگا ترکیبی از حرکات بدنی، تکنیک‌های تنفسی، مدیتیشن و فلسفه‌ای عمیق بوده که می‌تواند بدن و ذهن شما را به تعادل و هماهنگی برساند. جالب است نه؟ در این مقاله از “پویان سلامت” درباره فواید یوگا برای ذهن و جسم صحبت می‌کنیم و به تشریح برخی از اثرات مفید یوگا بر کیفیت زندگی انسان می‌پردازیم تا به‌طورکامل با فواید و مزایای یوگا آشنا شوید.

ورزش یوگا چیست؟

در اصل، یوگا به معنای “اتحاد” یا “پیوند”بوده و به معنی اتحاد جسم، ذهن و روح است.

ورزش یوگا شامل تمرینات فیزیکی و ذهنی است که برای ایجاد هماهنگی و تعادل بین جسم، ذهن و روح طراحی شده‌اند. این ورزش به گونه‌ایست که در آن فرد با تمرینات مختلف سعی می‌کند بدنش را تقویت کند، ذهنش را آرام نگه دارد و احساس کلی بهتری نسبت به خود داشته باشد.

یوگا در ابتدا به عنوان یک روش برای رسیدن به حالت آرامش و بیداری درونی در نظر گرفته می‌شد، اما امروزه به یکی از محبوب‌ترین روش‌های رسیدن به تناسب اندام و سلامت جسمی و روانی تبدیل شده است. تاثیر یوگا بر سلامت جسم و روان از ترکیب تمرینات بدنی (آساناها)، تکنیک‌های تنفس (پراَنا یاما) و مراقبه حاصل می‎‌شود و هدف آن اینست که فرد به تعادل و هماهنگی درونی برسید.

تاریخچه یوگا

جالب است بدانید که تاریخچه یوگا به بیش از ۵۰۰۰ سال پیش برمی‌گردد و از هندوستان سرچشمه گرفته است.

در نخستین متون هندویی، به‌ویژه در «وداها» که قدیمی‌ترین کتاب‌های مذهبی هند هستند، اشاره‌هایی به تمرینات و فلسفه یوگا وجود دارد. اما یوگا در دوران کلاسیک هندوستان در آثار «پاتانجلی»، فیلسوف و عارف مشهور، بیش از پیش شناخته شد. او کتابی به‌نام “یوگا سوترا” نوشت که پایه‌گذار اصول و قواعد یوگا نامیده شده است. در این کتاب، پاتانجلی روش‌های تمرینات بدنی، تنفسی و مدیتیشن را برای دستیابی به آرامش درونی و بیداری روحانی توضیح داده.

در قرون وسطی، یوگا به‌عنوان یک مسیر فکری و روحانی در هند گسترش یافت. اما در دوران مدرن و به‌ویژه در قرن ۱۹ میلادی، یوگا از هند به غرب منتقل شد. یکی از نخستین شخصیت‌هایی که یوگا را در غرب معرفی کرد، «سوامی ویویکاناندا» بود که در سال ۱۸۹۳ در کنگره جهانی مذاهب در شیکاگو سخنرانی کرد و یوگا را به‌عنوان یک روش خودشناسی و آرامش روانی معرفی کرد.

از آن زمان، یوگا از یک روش روحانی صرف به یک ورزش جهانی تبدیل شده است. امروزه، بسیاری از افراد سرتاسر جهان با فواید یوگا آشنا هستند و از آن به‌عنوان راهی برای بهبود سلامت جسمی و روانی استفاده می‌کنند.

فواید یوگا چیست؟

حلا که متوجه شدیم ورزش یوگا چیست؟ بیایید تا از تاثیرات فوق‌العاده آن بر سلامتی باخبر شویم. مهم ترین فواید یوگا که احتمالا تاکنون نمی دانستید، عبارتست از:

فواید یوگا برای بدن

از جمله فواید یوگا برای سلامتی جسم شامل موارد زیر است:

• 
  

   تقویت انعطاف‌پذیری از مزایای یوگا

  
  

یکی از اصلی‌ترین فواید یوگا از بعد جسمی، افزایش انعطاف‌پذیری است. در واقع انجام یوگا به بدن شما قدرت می‌دهد تا همچون یک درخت نرم و انعطاف‌پذیر در برابر بادها خم شود؛ هر حرکت، هر کشش، به شما این امکان را می‌دهد که انعطاف‌پذیری و آزادی بیشتری در بدن خود احساس کنید.

بسیاری از حرکات یوگا به کشش عضلات و مفاصل کمک می‌کنند، که باعث کاهش سفتی عضلات و افزایش دامنه حرکتی می‌شود. این امر به ویژه برای افرادی که نشسته و بی‌تحرک هستند، مفید است.

• 
  

  افزایش قدرت بدنی با انجام یوگا 

  
  

یوگا تنها به کشش عضلات محدود نمی‌شود؛ بسیاری از حرکات یوگا به تقویت عضلات نیز کمک می‌کنند. تمرینات یوگا به‌ویژه در انواعی مانند هاتا و آشتانگا، می‌توانند قدرت بدن را به طور قابل توجهی افزایش دهند، زیرا در این حرکات بدن در وضعیت‌های مختلفی قرار می‌گیرد که نیاز به قدرت و استقامت دارند.

• 
  

  بهبود تعادل و هماهنگی از فواید یوگا

  
  

بسیاری از حرکات یوگا به تعادل بدن کمک می‌کنند، به ویژه حالت‌هایی که در آن‌ها یک پا روی زمین و دیگری بلند است. تقویت تعادل نه تنها برای ورزشکاران ضروری هست، بلکه برای جلوگیری از افتادن یا آسیب‌دیدگی در افراد مسن نیز بسیار مهم است.

• 
  

  سلامت مفاصل و استخوان‌ها 

  
  

یکی از اثرات یوگا بر سلامتی انسان، استخوان‌هایی سفت و محکم است.  ورزش یوگا با بهبود وضعیت بدن و تقویت عضلات اطراف مفاصل، از آسیب‌های مفصلی جلوگیری می‌کند. این ورزش برای افرادی که از مشکلات مفصلی مانند آرتروز رنج می‌برند نیز مفید است. همچنین، یوگا می‌تواند در بهبود تراکم استخوانی و جلوگیری از پوکی استخوان موثر باشد.

• 
  

  افزایش جریان خون و بهبود سیستم گردش خون

  
  

تمرینات یوگا به‌ویژه حرکات کششی، باعث افزایش جریان خون در بدن می‌شود. این امر منجر به اکسیژن‌رسانی بهتر به سلول‌ها شده و به بهبود عملکرد اندام‌ها و سیستم قلبی-عروقی می‌انجامد.

• 
  

  کاهش دردهای مزمن از تاثیرات یوگا بر جسم و بدن

  
  

یوگا می‌تواند به کاهش دردهای مزمن، به‌ویژه دردهای کمر، گردن و مفاصل کمک کند. با تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری، فشار از روی مفاصل و عضلات برداشته می‌شود، که می‌تواند منجر به کاهش درد و سفتی عضلات گردد.

• 
  

  بهبود سیستم تنفسی با انجام یوگا

  
  

تمرینات تنفسی (پراَنا یاما) در یوگا به تقویت شش‌ها، افزایش ظرفیت تنفسی و بهبود کیفیت نفس کمک می‌کنند. این برای افرادی که مشکلات تنفسی دارند، مانند آسم یا برونشیت، مفید است.

• 
  

  تعادل هورمونی با یوگا

  
  

از جمله مزایای یوگا برای سلامت جسم تعادل هورمونی است. برخی از حرکات یوگا به تنظیم غدد درون‌ریز و عملکرد طبیعی آن‌ها کمک می‌کنند، که می‌تواند در بهبود وضعیت‌هایی مانند اختلالات قاعدگی یا مشکلات تیروئیدی موثر باشد. همچنین از جمله فواید یوگا برای تنظیم پریود است. 

فواید یوگا برای ذهن

اصلی ترین فواید یوگا بر روح و روان انسان شامل موارد زیر است:

• 
  

  کاهش استرس و اضطراب با یوگا

  
  

یکی از بزرگ‌ترین فواید یوگا از بُعد ذهنی و روانی، کاهش استرس و اضطراب است. تکنیک‌های تنفسی و مدیتیشن در یوگا باعث کاهش سطح کورتیزول (هورمون استرس) در بدن می‌شوند. این امر به آرامش ذهنی و کاهش تنش‌های روحی کمک می‌کند.

• 
  

  افزایش تمرکز و آگاهی 

  
  

از جمله فواید یوگا که شما را حیرت زده خواهد کرد اینست که انجام یوگا با تمرکز بر تنفس و حرکات بدنی، در تقویت تمرکز و آگاهی از لحظه حال موثر است. این تمرینات می‌توانند به افزایش توجه و کاهش حواس‌پرتی در زندگی روزمره کمک کنند.

• 
  

  فواید یوگا برای افسردگی و بهبود وضعیت روانی

  
  

یوگا موجب کاهش علائم افسردگی خواهد شد. مطالعات نشان داده‌اند که انجام یوگا، سطح سروتونین (هورمون شادی) را افزایش می‌دهد و همچنین باعث کاهش علائم اضطراب و افسردگی می‌شود. بنابراین انجام یوگا به‌ویژه در افرادی که از اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب رنج می‌برند، مفید است.

• 
  

  بهبود خواب از فواید و مزایای یوگا

  
  

ورزش یوگا با کاهش استرس و آرام کردن ذهن به بهبود کیفیت خواب کمک می‌کند. تمرینات یوگا به‌ویژه قبل از خواب می‌توانند به راحتی فرد کمک کنند که به خواب عمیق‌تری فرو رود.

• 
  

  افزایش خودآگاهی و رشد فردی با یوگا

  
  

بر اساس تحقیقات علمی دربارۀ اثرات یوگا، حالا می‌دانیم که انجام ورزش یوگا به افراد کمک می‌کند تا به خودشناسی بیشتری دست یابند. این تمرینات باعث می‌شوند تا فرد بیشتر به احساسات، افکار و نیازهای درونی خود توجه کند و از این طریق به رشد روحانی و فردی خود برسد.

• 
  

  یوگا و کاهش خستگی و افزایش انرژی 

  
  

با انجام تمرینات یوگا، سطح انرژی بدن افزایش می‌یابد. ورزش یوگا به دلیل کاهش استرس و بهبود وضعیت جسمی، می‌تواند به افراد کمک کند که احساس خستگی کمتری کنند و بیشتر از انرژی خود بهره ببرند.

• 
  

  تقویت صبر و تحمل از فواید یوگا

  
  

یکی از فواید یوگا برای ذهن، صبور بودن است. در طول تمرینات یوگا، افراد یاد می‌گیرند که صبور باشند و با چالش‌ها و سختی‌ها به سطحی از آرامش و تحمل برسند. این ویژگی منجر به بهبود روابط شخصی و توانایی مقابله با مشکلات زندگی خواهد شد.

• 
  

  افزایش حس شادی و خوشبختی با انجام یوگا

  
  

ارتباط ورزش یوگا و سلامت روان بسیار بارز است. یوگا با ایجاد تعادل در جسم و ذهن باعث افزایش حس خوشبختی و رضایت از زندگی می‌شود. با تقویت ارتباطات درونی و آرامش ذهنی، فرد احساس رضایت و شادمانی بیشتری خواهد داشت.

 تمرینات بدنی یوگا به تقویت عضلات، افزایش انعطاف‌پذیری و بهبود وضعیت جسمی کمک می‌کنند، در حالی که مدیتیشن و تکنیک‌های تنفسی باعث کاهش استرس، بهبود تمرکز و ارتقای سلامت روانی می‌شوند. با ترکیب این دو بخش، یوگا می‌تواند به شما کمک کند تا هم از نظر جسمی و هم از نظر ذهنی به تعادل و هماهنگی دست یابید.

بیشتر بخوانید: 13 فایده ورزش برای سلامتی و زندگی بهتر 

فواید یوگا از بعد ذهنی، مانترا

فواید یوگا صورت

تمرینات مفید یوگا برای بدن و ذهن

یوگا شامل تمرینات مختلفی است که به تقویت بدن و ذهن کمک می‌کند. بهترین حرکات یوگا برای بدن و ذهن عبارتند از:

• آسانا کودک (Child’s Pose): از جمله فواید یوگا در این حرکت، استراحت، کاهش استرس و آرامش ذهن است. همچنین کشش خوبی برای پشت، شانه‌ها و گردن فراهم می‌کند.
• سگ رو به پایین (downward dog) : از فواید این حرکت می‌توان به تقویت‌ عضلات دست‌ها، پاها، شکم و پشت، افزایش جریان خون، بهبود انعطاف‌پذیری، بهبود تمرکز و انرژی ذهنی اشاره کرد.
• مهره چرخان(spinal twist): فواید ورزش یوگا از بعد جسمی در این حرکت، تقویت ستون فقرات و انعطاف‌پذیری کمر و گردن است. اما از نظر روانی نیز این حرکت فوایدی دارد که از جمله آن آرامش ذهن و رفع تنش‌های روحی هست.
• پل (Bridge Pose): این حرکت تقویت‌کننده عضلات کمر، پاها و شکم است. همچنین به بهبود تعادل و تقویت عضلات لگن کمک می‌کند و کاهش اضطراب و استرس را به دنبال دارد.
• لوتوس (Lotus Pose): این حرکت برای مراقبه و آرامش ذهنی طراحی شده است و در افزایش تمرکز، تعادل روانی و آرامش ذهنی موثر است.
• حرکت جنگجو (Warrior Pose): فواید یوگای این حرکت برای بدن شامل افزایش قدرت و استقامت بدن، تقویت عضلات پاها، شکم و بازوها و برای ذهن حس اعتماد به نفس و تعادل روحی است.

 

 

ورزش یوگا مناسب چه کسانی است؟

یوگا در چه صورتی مضر است؟ (خطرات ورزش یوگا)